W ostatnich badaniach naukowych pojawiły się nowe, istotne informacje dotyczące zastosowania metotreksatu (MTX) w leczeniu niskiego ryzyka nowotworów trofoblastycznych (GTN). Badania przeprowadzone w Dr. Hasan Sadikin General Hospital w Bandung, Indonezja, miały na celu porównanie skuteczności i efektywności dwóch protokołów leczenia: jednego dnia metotreksatu w dawce 300 mg/m² oraz ośmiu dni metotreksatu w dawce 50 mg. Wyniki tych badań mogą mieć istotne znaczenie dla praktyki klinicznej oraz dla pacjentów z tym rzadkim, ale poważnym schorzeniem.
Wprowadzenie do problematyki nowotworów trofoblastycznych
Nowotwory trofoblastyczne to grupa schorzeń związanych z nieprawidłowym rozwojem komórek trofoblastu, które mogą prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych. W Indonezji, w szczególności w regionie Bandung, wskaźnik występowania niskiego ryzyka GTN jest wysoki, a śmiertelność w przypadku braku skutecznego leczenia wynosi od 31% do 51%. W związku z tym, istotne jest stosowanie skutecznych i bezpiecznych protokołów terapeutycznych.
Metody badawcze zastosowane w badaniu
Badanie miało charakter retrospektywny i obejmowało 88 pacjentek z niskim ryzykiem GTN, które otrzymały jeden z dwóch protokołów leczenia. Kryteria włączenia do badania obejmowały diagnozę niskiego ryzyka GTN oraz pełną dokumentację medyczną. Pacjentki zostały podzielone na dwie grupy: 43 pacjentki otrzymały metotreksat w protokole jednodniowym, a 45 pacjentek w protokole ośmiodniowym. Analizowano odpowiedź na leczenie, występowanie działań niepożądanych oraz koszty terapii.
Wyniki badania: porównanie protokołów
Wyniki badania wykazały, że zarówno protokół jednodniowy, jak i ośmiodniowy osiągnęły podobny wskaźnik remisji, wynoszący odpowiednio 76,7% i 75,6%. Jednakże, protokół jednodniowy charakteryzował się mniejszą liczbą cykli chemioterapii (średnio 6,77 w porównaniu do 8,82) oraz niższymi kosztami leczenia (średnio 18 659 867 IDR w porównaniu do 37 527 968 IDR). Różnice te były statystycznie istotne, co sugeruje, że protokół jednodniowy może być bardziej efektywny zarówno pod względem finansowym, jak i terapeutycznym.
Analiza działań niepożądanych
W kontekście działań niepożądanych, pacjentki leczone protokołem jednodniowym zgłaszały mniej poważnych skutków ubocznych, takich jak problemy żołądkowo-jelitowe (46,5% w grupie jednodniowej w porównaniu do 64,4% w grupie ośmiodniowej) oraz infekcje (7% w porównaniu do 24,4%). To wskazuje, że protokół jednodniowy może być lepiej tolerowany przez pacjentki.
Dyskusja: znaczenie wyników dla praktyki klinicznej
Wyniki badania sugerują, że protokół jednodniowy z metotreksatem w dawce 300 mg/m² jest równie skuteczny jak ośmiodniowy protokół, ale z mniejszą liczbą cykli i niższymi kosztami. To może mieć istotne znaczenie dla placówek medycznych, które muszą działać w ramach ograniczonego budżetu, zwłaszcza w krajach rozwijających się. Dodatkowo, mniejsza liczba działań niepożądanych może poprawić jakość życia pacjentek podczas leczenia.
Wnioski i rekomendacje
Na podstawie przeprowadzonych badań, protokół jednodniowy z metotreksatem 300 mg/m² powinien być rozważany jako preferowana opcja terapeutyczna dla pacjentek z niskim ryzykiem GTN. Warto również podkreślić znaczenie monitorowania pacjentek po zakończeniu leczenia, aby zminimalizować ryzyko nawrotu choroby.
Podsumowanie
Badania nad zastosowaniem metotreksatu w leczeniu niskiego ryzyka GTN dostarczają nowych, istotnych informacji, które mogą wpłynąć na standardy leczenia w praktyce klinicznej. Protokoły leczenia powinny być dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjentek, z uwzględnieniem zarówno skuteczności, jak i tolerancji terapii.
Bibliografia
Agbari Vidiatma, Hidayat Yudi Mulyana, Kurniadi Andi, Salima Siti, Harsono Ali B, Suardi Dodi, Yuseran Hariadi and Lisnasari Desy. Effectiveness and Efficiency Comparison of One-Day vs Eight-Day Methotrexate Protocols in Managing Low-Risk Gestational Trophoblastic Neoplasia. International Journal of Women’s Health 2024, 16(3), 2077-2085. DOI: https://doi.org/10.2147/IJWH.S486620.
